USArmenianews.com
Լրատվական կայք՝ Լոս Անջելեսից
Ուրբաթ, 29 2024թ.
Լոս Անջելես
: :
Երևան
: :
Գլխավոր|Քաղաքականություն|Պաշտոնական լրահոս|Հասարակություն|Սփյուռք|Մամուլի տեսություն|Մանկավարժի անկյուն|ՀՀ Ոստիկանական Համակարգի Իրական Դեմքը |Սոցցանց|Հարցազրույց|Տեսանյութ|Շոուբիզնես|Մշակույթ|Ուտելիք-Մուտելիք|Սպորտ|Առողջապահություն|Ժամանց|Հաճելի Երաժշտություն|am|am|am
Facebook twitter Youtube
Search
am en
Արխիվ
Օրվա Լուսանկար
Մտավորականության չգնաժամը. արժեքների ու սկզբունքների վերավաճառք
2020-12-03 09:57:00
Տպել Տպել

Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը բոլորի աչքի առաջ «հալվում է», ընդ որում՝ աննախադեպ տեմպերով, ներսից ու դրսից՝ ջրի երես դուրս բերելով երկուսուկես տարի տևած ավերի համընդհանուր գիտակցումը, որ մի տեսակ թմրել էր թավիշի ազդեցությունից:

Այս օրերին, երբ, փաստորեն, հասարակության ներսում տեղի է ունենում յուրատեսակ վերագնահատում անցած ճանապարհի, արժեհամակարգի՝ չնայած այն հանգամանքին, որ դեռևս մնում են որոշ աննշան տարրեր, որ շարունակում են առավելապես նախկինների վերադարձի վախից բացահայտորեն դեմ չարտահայտվել իշխանություններին, մտավորականության կեցվածքը սկսվել է ոչ այնքան կարևորվել, որքան առաջ բերել «հետազոտական» հետաքրքություն:
Մտավորականությունը, որ երբեք էլ աչքի չի ընկել իր հանրային ակտիվությամբ՝ բացառապես, թերևս, մեկ-երկու առանձին դեմքերի, այս օրերին մի տեսակ անորոշ վիճակում է հայտնվել, իսկ ոմանք էլ՝ բավական ամոթալի:
Ինչպես հայտնի է, թե՛ Հայաստանում, թե՛ Սփյուռքում ապրող հայ մտավորականության ջախջախիչ մեծամասնությունը հեղափոխության օրերին շտապեց իր աջակցությունը հայտնել համաժողովրդական շարժմանն ու «ժողովրդի վարչապետի» ձևավորած իշխանությանը:
Թե ինչով էր բացատրվում նման կույր հավատը՝ Նիկոլ Փաշինյանին, կարելի է երկար խոսել. ոմանց դեպքում այդ աջակցությունը զուտ գաղափարական էր՝ լիբերալ արժեքների նկատմամբ հեղափոխական իշխանությունների անբնական սիրով պայմանավորված, ոմանց էլ՝ ոչ այնքան գաղափարականներին, բայց այդպիսին ներկայացողներին, Փաշինյանի իշխանությունը համակրելի թվաց՝ բացառապես անձնական շահերով պայմանավորված, իսկ որոշ դեպքերում էլ՝ վախի:
Արցախյան պատերազմը, սակայն, եկավ՝ փոխելու ամեն ինչ, իրար խառնեց բոլորին, մտավորականությանը կանգնեցրեց փաստի առաջ:Նաև հասարակական այդ շերտի դրսևորած վարքագծի հետևանքով է, որ ջախջախված Հայաստանն այսօր կանգնել է փակուղու առաջ՝ չիմանալով գնալ ա՞ջ, թե՞ ձախ, այնինչ թվում էր՝ պետք է որ հենց այս ճակատագրական պահին հնչեին հեղինակավոր մարդկանց կարծիքներ՝ ուղղորդելու հասարակությանը ճիշտ ուղղությամբ, դուրս բերելու մարդկանց համընդհանուր անկումային վիճակից:
Այս օրերին յուրատեսակ միտում է նկատվում հայ մտավորականության շրջանում: Նրանք, ովքեր ընդամենը մի քանի ամիս առաջ իրենց անվերապահ աջակցությունն էին հայտնում Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությանը, կանգնել են փաստի առաջ, և շատերը, գոնե ինչ-որ կերպ փրկելու սեփական դիմագիծն, այժմ փորձում են ռեաբիլիտացվել ճիշտ այնպես, ինչպես Փաշինյանը՝ ժողովրդի առաջ:
Վարչապետի հասցեին չեն վարանում քննադատություններ հնչեցնել երեկ նրան սրբացնողներն ու Հայաստանի ապագան բացառապես իշխող վարչակարգի հետ կապողները:
Ճիշտ է՝ հիմա չքմեղացող փորձողներին ու ժամանակային տենդենցներին հակադրվել չփորձող մտավորականներին այլևս լսող չկա, նրանց խոսքն կարևորող՝ ևս, սակայն փաստն այն է, որ երևույթն ինքնին բավական տարածված է, ինչն էլ իր հերթին ծնում է նորանոր հարցեր, որոնցից ամենակարևորը հետևյալն է՝ ո՞րն է մտավորականության հիմնական գործառույթը Հայաստանում՝ մի երկրում, որ վաղուց է թաղվել նյութապաշտության ու հարմարվողականության ճահճում՝ մարդու մեջ սպանելով վերև սլանալու բնական մղումը:
Ցավալի է, բայց պետք է խոստովանել, որ հայ մտավորականությունը չի կարողացել լուծել իր ամենագլխավոր գերխնդիրը՝ չափորոշիչների թելադրողի դերում հանդես գալը, լավի ու վատի չափանիշներ կերտելը, հասարակական իմունիտետ ձևավորելը: Շատերն իրենց տիտղոսները դարձրել են առևտրի առարկա՝ վերածվելով պալատական խեղկատակների ցանկացած նոր եկող իշխանության համար:
Նախկինում ՀՀԿ-ին էին փառաբանում, վերջին երկուսուկես տարիներին էլ՝ իշխանության նոր տերերին, իսկ հիմա, երբ վերջիններիս ճակատագիրը մշուշոտ է, փորձում են առաջինը քար նետողի դերում հանդես գալ՝ կրկին անգամ ազատ վաճառքի հանելով իրենց հոգիները:
Հայաստանին և, առհասարակ, ողջ հայությանը հարկավոր է վերբեռնվել (reloading)՝ այդ բառի ամենալայն իմաստով, վերբեռնել սեփական արժեհամակարգը, կյանքում հետապնդած նպատակներն ու նույնսկ վերաբերմունքն ամենատարրական երևույթների ու իրերի նկատմամբ, բայց հատկապես վերբեռնել միջմարդկային հարաբերությունները՝ դրանց ավելի մարդկային դեմք հաղորդելով: Համընդհանուր բարոյալքությունն է նաև պատճառը, որ Հայաստանը հանգեց այն կետին, որտեղ հայտնվել է:

Կվերագտնի՞ հայ մտավորականն իր երբեմնի անաղճատ կերպարը՝ դառնալով իսկական ռահվիրա, թե՞ ոչ՝ ահա այս հարցից է շատ իմաստներով կախված այն հարցի պատասխանը, թե Հայաստանն, առհասարակ, կլինի՞, թե՞ ոչ, հայրենիք կունենանք, թե՞ հերթական անգամ թույլ կտանք պատմությանն՝ անցնելու մեր կողքով, մեր վրայով:

Այս նյութը դիտել են - 879 անգամ
Թողնել մեկնաբանություն
2024-03-05 01:16:00  «Փակ» հանդիպում
«Փակ» հանդիպում
Բոլորը ›››
Facebook