Մի հետադարձ հայացք, որ ծննդյան օր է ավետում
2019-04-13 02:31:00
2019-04-13 02:31:00
Շնորհավոր ծնունդդ, սիրելի՛ս:
Այսօր ծննդյան օրդ է, իսկ ես հիշողությունների մեջ եմ: Երբևէ չասես, թե այդ օրը միայն ուրախ բարեմաղթանքներ են լինում, իսկ մայրդ անցյալն ու հայրենիքն է նշխար դարձրել:Այս նյութը դիտել են - 5254 անգամ
Ապրիլի 13-ի քո ծննդյան օրով մի նորի սկիզբ դրվեց մեր ընտանիքում: Մանկության օրերիդ քո լեզվով մեզ մատուցեցիր այն մեղմորեն հնչեցրած նոր անունդ ու դարձար մեր տան հրաշքը՝ այն փոքրիկ «Ուֆան»: Բռնագաղթից հետո հեռուներում քո անունը օտարեցին, մեզ համար «Սոֆա» էիր, այն ռուսական միջավայրում «Սոնյա» հնչեցրին, որին երբևէ չէինք հարմարվում, երբ «Սոֆյա» տատի անվանակիր ծոռնուհու անունը վերափոխված էին ասում: Մենք վերադարձանք Արցախ հայրենիքի սիրով ու նաև փրկեցինք ժամանակին քո հայերենն ու նույնքան էլ՝ մեզ հարազատ քո անունը, այն սիրելի Սոֆյան, որ միշտ մեր սրտում է, մեր յուրաքանչյուրիս խոսքում, քո իսկ ներկայությամբ՝ միշտ մեր կողքին՝ քո ընտանիքով:
Գիտե՞ս, ես հպարտ եմ, որ այս հայրենիքը սիրում ես ինձանից շատ: Ու այդ սիրով ինձ հետ այն հեռուներից վերադարձար... Եկար այն հայրենիքը, որտեղ գրադի հարվածները դեռ 92-ին զգացել ու սարսափահար իմ կողքին կուչ էիր եկել մեր շենքի նկուղում ամիսներ շարունակ: Եկար ինձ հետ ու ոչ մի անգամ չասացիր, թե ինչու այն մեծ քաղաքի շքեղությունից քեզ կտրեցի ու բերեցի այս փոշոտ և ցեխոտ, պատերազմի հետքերն իր վրա կրող մեր փոքրիկ բնակավայր Մարտակերտը, որտեղ ծնվել էիր դու: Հայրենիքը ձգում էր ինձ, իսկ ես առանց քեզ գոյություն չունեի, և դու էլ հասկացար՝ որտեղ մայրդ, այնտեղ էլ՝ դու:
Ես գիտեի, որ դու չես մոռացել մեր գյուղում գտնվելու այն վերջին օրը, երբ փրկության ձև չունեինք, մինչ կմտածեինք մեր անելիքը, մեր ընտանիքի անդամներն իրար կորցրինք, կուրացել էինք այն «հողե մրրիկից», որ գետինը ծառս էր եղել հրետակոծությունից: Հազիվ մշուշապատված աչքերս բացվեցին, գոռում-գոչյունի մեջ ձեռքերս օդ բարձրացրած քեզ էի փնտրում..Ես գտա քեզ, իմ ութ տարեկան գանձին, դու ինձ մեկնեցիր ձեռքդ, այն ձեռքը, որ կարծես փորած լինեին, ու տեղ-տեղ քարի կտորներ կային մաշկիդ տակ խրված: Հետո ես հանում էի այդ քարերը քեզ ցավեցնելով, հետո մենք գնում էինք անտառներով...
Դու չդժգոհեցիր մեր բռնագաղթի այն երկար ճանապարհին, որ անտառների արահետներով էին, ես բոբիկ ոտքերով էի, մեր տան մեծերը՝ մեզ հետ, դու սոված էիր, բայց ձայն չէիր հանում, ու մայրդ ամաչելով մի կնոջից մի կտոր հաց ուզեց քո համար, իսկ երբ այդ կտորն էլ կիսեցի հետո-ի համար, էլի լուռ էիր... Բայց մեր գլխավերևում թշնամու ինքնաթիռներն էին սավառնում...Իսկ դու հաղթահարեցիր այդ բոլոր սարսափները, որ ուղեկցեցին մեզ՝ մեր բնօրրանից տեղահանվածներիս:
Ու նորից ինձ հետ 96-ին վերադարձար Մարտակերտ՝ համոզված, որ այս կյանքում այն շքեղ ռուսական քաղաքի ու պատերազմի շունչը իր վրա զգացած և մեկ տարի գերության մեջ մնացած սահմանամերձ բնակավայրի ընտրության միջև երկընտրանք չկա: Մեր արարումների կիզակետում այս անգամ էլ նորից Ապրիլյան պատերազմ... Դու նորից ինձ հետ էիր, այս անգամ հայրենիքի սերը փոխանցված էր բալիկիդ, և դու քո ընտանիքով նորից հրետակոծության սարսափներն ապրեցիր, ու նորից տարհանվեցինք մի քանի օրով, բայց նորից վերադարձանք ու նորից նկուղ մտանք...
Երբ գիտեմ, որ դու թրծվել ես պատերազմների բովում և հեռուներում օտարի սառնություն ես ապրել, չեմ կարող թույլ տալ, որ մոռացության տրվեն այն դժվարին տարիները: Երբ հպարտորեն վեր ես բարձրացել գիտության ճանապարհով, ընտանիք կազմել ու տարիներ շարունակ ապրում ես քո ծննդավայրում, դա էլ հաղթանակ է, ու այդ հաղթանակը կռած՝ մոտակա գյուղական դպրոց ես գնում ամեն օր...
Երբ իմ մանկավարժությունը փոխանցվել է քեզ, այն նույնպես հաղթանակ է, ու ես ամեն անգամ ի սրտե ողջունել եմ այն բազմաթիվ հաղթանակները, որ ուղեկցել են քեզ: Այսօր էլ հաղթական օր է, որ հնարավորություն ունեցա մի շրջայց կատարել դեպի անցած ճանապարհդ:
Բարի տարեդարձ քեզ, սիրելի՛ս, թող այսուհետ հաղթանակներդ խաղաղությամբ օծվեն, ընտանիքիդ բարեկեցիկ կյանքով ու երջանկությամբ: Այս անակնկալը քեզ՝ մայրական սիրով, նաև՝ իմ սիրելի թոռնիկի կողմից: Բայց ես ուշացրե՞լ էի, ինչու՞ այսօր պատմեցի որդուդ իր մայրիկի անցած օրերի մասին...
Մենք միասին ընտրեցինք քո այս նկարը, մենք միասին որոշեցինք ի տես դարձնել քո մասին այս անդրադարձը, որպեսզի ասենք քեզ՝ շնորհավոր ծնունդդ, իմ սիրելի՛ դուստր, Նարեկիս պաշտամու՛նք դարձած մայրիկ:
Նատաշա Պողոսյան